Leve de trein!

Dit weekend was het startweekend van de Week van Vervoering, die tegenwoodig "Aardig op weg-week" heet, met op zondag de traditionele TTB-dag (trein-tram-bus). In dat kader organiseerden Infrabel en de NMBS een opendeur op heel wat spoorwegsites in het hele land. Je kon het Centraal Station in Antwerpen achter de schermen gaan bezoeken, maar naar verluidt moest je daar zaterdagochtend al twee uur aanschuiven.

Niks voor mij al dat aanschuiven, en gelukkig maar, ik had andere plannen. Infrabel hield opendeur in het vormingsstation Antwerpen-Noord. Zowel het seinhuis (blok 9) van de rangeerbundels C1 en C2 als de tractiewerkplaats waren te bezoeken. Je kon met een gratis pendeltrein vanuit Antwerpen-Centraal tot het station Antwerpen-Haven rijden. De eerste keer dat ik door de tunnel van de Noord-zuidverbinding reed. En vanaf station Antwerpen-Noorderdokken gingen we op spoorlijn 27A rijden. De NMBS had M6-dubbeldekrijtuigen ingelegd en omdat je toch geen kaartje moest kopen, heb ik ervan geprofiteerd om in eerste klas naar de haven te rijden.



Het seinhuis was zeker de moeite. Normaal liggen ze tussen zaterdag 14 uur en zondag 14 uur stil, maar voor deze speciale dag waren ze al om 10 uur terug begonnen met de rangeringen. Het vormingsstation van Antwerpen-Noord is het grootste van de Benelux. Er worden per dag 3000 wagons gerangeerd d.m.v. "heuvelen". De wagons worden door een locomotief reeks 77 over een heuvel geduwd, waar een stokman de koppelingen losslaat, waarna de wagons van de helling afrollen en door wissels naar het juiste spoor rollen. Drie railremmen zorgen ervoor dat de wagons genoeg worden afgeremd om niet te hard tegen de reeds aanwezige wagons op de bundel te knallen, maar nog wel snel genoeg kunnen rollen om het einde van de bundel te bereiken. Soms moet een rij worden samengeduwd door een loc die van de heuvel afkomt.

Daarna ben ik een hotdog gaan eten en van dichterbij naar de rangeringen gaan kijken, waar de wagons beneden aan de heuvel komen, net voor de bergrem. Een eindje verder heb je dan 7 dalremmen. Een derde railrem, de bundelrem, ligt achter de laatste wissel, net voor de wagon het bundelspoor oprijdt. En zo zijn er bij bundel C2 56 railremmen omdat er 56 sporen in de rangeerbundel zijn.

Maar het grote spektakel was te zien in de tractiewerkplaats. Een enorm grote hal met in totaal 13 sporen waarop locomotieven worden onderhouden en hersteld. Er is ook een aparte wasstraat. De hal stond goed vol met allerlei types locomotieven, oude en nieuwe modellen. Bij sommige locomotieven kon je zelfs in de stuurcabine. Het paradepaardje was de nieuwe TRAXX-locomotief (zie foto hieronder), waarvan er binnen één exemplaar op de verrijdbare brug stond (en naar 't schijnt stonden er buiten nog twee in de 25 kV-testzone van Vossloh).



Hier heb ik mijn hartje kunnen ophalen en heel wat foto's kunnen maken. Het was wel een uitdaging, want flitsen werkte niet goed, daarvoor was de afstand te groot en het licht niet mooi. Het resulteerde alleszins in een slecht belichte en veel te donkere foto. Dan maar de ISO opdrijven naar 1000. Beetje bij beetje kwamen de instellingen goed. Diafragma helemaal opendraaien voor kortere sluitertijden. En na een stuk of 20 foto's kwam ik erachter dat mijn witbalans nog op 5600K stond ingesteld, met allemaal vergeelde foto's tot gevolg. Maar na die eerste keer heb ik nergens meer hoeven te flitsen.

Tussen twee locomotieven van de reeks 77 was er een modelbouw-spoorwegbrug aangelegd op schaal Z. Toen ik daarvan enkele foto's had gemaakt, kwam er iemand naar mij met een kaartje met de vraag of ik die foto's naar hem wou doorsturen. Toch wel leuk dat de mensen je fotograafwerk appreciëren. Daarna heb ik alleen nog maar grote locomotieven gefotografeerd.

Terug naar buiten heb ik nog een ijsje gekocht en ben ik nog even gaan kijken bij de rangeringen. Een stel blauwe ketelwagons bleef lange tijd boven op de heuvel staan. We dachten dat er ergens een probleem was, maar een van de bezoekers werkt in het vormingsstation en wist ons te vertellen dat er waarschijnlijk een gevaarlijk goedje in die wagons zit. In zo'n situatie moeten alle voorgaande wagons veilig tot het einde van hun bundel zijn doorgerold. Dan pas kunnen de gevaarlijke wagons aan hun afdaling beginnen. In andere situaties worden de wagons sneller na mekaar gelost op de heuvel. Een spectaculair zicht om 1 wagon of groepjes van 2, 3 of 4 wagons solo over de rails naar hun bestemming te zien rijden...